Life Word Mission Mongolia

"СОНСДОГ" Сургаалт Үгс 24-р бүлэг

24 ¹ Хорон нэгэнд бүү атаарх
Холбогдохыг бүү хүс
² Зүрхнийх нь сэдэл хүчирхийлэл
Уруулынх нь яриа зовлон болой.
³ Мэргэн ухаанаар

гэр орон сүндэрлэж
Бодрол ухаанаар

тэр чухамдаа тогтдог.
⁴ Мэдлэг нь өрөөнүүдийг чинь
Тааламжит үнэт баялгаар дүүргэнэ.
⁵ Чадалтайгаас мэргэн нь
Хүчтэйгээс ухаантай нь илүү.
⁶ Дайтваас мэргэн удирдамжийг

дага.
Зөвлөхүүд арвин аваас ялалт ирнэ.
⁷ Мунхагт мэргэн ухаан нь

дэндүү өндөрдөнө.
Тэрээр хэлцэх хаалганы дэргэд

амаа эс нээнэ.
⁸ Хорон мууг зорьдог нэгэн
Хорлогч хэмээн

зайлшгүй дуудагдана.
⁹ Мунхгийн сэдэл бүр нь нүгэлд
Басамжлагч нь

хүмүүсийн жигшил.
¹⁰ Зовлон шаналангийн цагт

сул байх аваас
Хүч тэнхээ чинь сул аж.
¹¹ Үхэл уруу туугдах

хүмүүсийг
Алагдах газрынхаа зүг гэлдрэх хүмүүсийг
Буцааж авчрахаас хойш бүү суу.
¹² “Харагтун, бид үүнийг мэдээгүй”

гэж чи хэлэх аваас
Зүрхийг чинь дэнслэгч

анхаарахгүй гэж үү?
Сэтгэлийг чинь хамгаалагч

мэдэхгүй гэж үү?
Тэрээр үйлсийнх нь хариуг

хүмүүнд өгөхгүй гэж үү?
¹³ Идээний сайн нь зөгийн бал,

ид хүү минь
Тагнайд чинь чихэрлэг нь

сархинагаас дусах бал.
¹⁴ Мэргэн ухаан болбоос сэтгэлд

чинь үүнтэй адил билээ.
Хэрэв олох аваас

ирээдүйгээ олох агаад
Ингэх аваас найдвар чинь

үл тасарюу.
¹⁵ Буруут чи, зөвтийн байр оронг

отож бүү хэвт.
Амьдран суудаг газрыг нь

бүү хүчирхийл!
¹⁶ Учир нь зөвт нь долоо бүдрэвч

нэг сэхнэ.
Буруут харин гай гамшигт

нэгмөсөн бүдэрнэ.
¹⁷ Дайсан чинь уналаа гээд

бүү баярла.
Тэднийг бүдрэх үед нь

зүрхээ бүү хөөргө!
¹⁸ Эс тэгвээс ЭЗЭН хараад,

үүнийг эс таалах ба
Дайснаас чинь уур хилэнгээ

буцааж магад.
¹⁹ Бурууг үйлдэгчдээс болж бүү уурс,
Ёс бусыг үйлдэгчдэд бүү атаарх.
²⁰ Учир нь ёрын мууд ирээдүй үгүй
Ёс бусын дэнлүү бөхнө.
²¹ ЭЗЭНээс эмээгтүн,
хаанаас эмээгтүн, хүү минь,
Эсэргүү нартай бүү нийл.
²² Эдний гамшиг гэнэт ирнэ.
Дээрх хоёрын хэнээс нь

сүйрэл буусныг
хэн мэднэ?

Мэргэдийн үгсийн хэлхээ

²³ Эдгээр нь ч мэргэдийн үгс юм.
Шүүхдээ тал засах нь

сайн зүйл бус.
²⁴ “Таны зөв” гэж буруутанг

дуудваас хүмүүст зүхэгдэнэ.
Үндэстэндээ зэвүүцэгдэнэ.
²⁵ Тийм хүнийг зэмлэгчдэд

талархал байх.
Тэдний дээр сайн ерөөл

мөн орших.
²⁶ Зүйтэй үгсийг хэлэх нь

уруул дээр үнсэж буй хэрэг.
²⁷ Гаднах ажилаа цэгцэлж,
Талбайд буй юмсаа бэлэн болгож,
дараа нь гэр орноо барь.
²⁸ Хөршийнхөө эсрэг

шалтгаангүйгээр бүү гэрчил,
Уруулаараа бүү мэхэл.
²⁹ “Хийснийг нь би ч мөн түүнд

хийх болно,
Үйлийнх нь дагуу хариу

хүртээнэ дээ”
гэж бүү хэл.
³⁰ Залхуу хүний тариан талбай,
Ухвар мөчидийн усан үзмийн

цэцэрлэгийн дэргэдүүр би

өнгөрөв.
³¹ Харагтун, бүх газарт нь

өргөст бут

битүү ургаж,
Халгайгаар гадарга нь дүүрч,

чулуун хашаа нь нурсан байлаа.
³² Харуутаа л Би үүнийг зүрхэндээ

тусгаж, эндээс сургамж авав.
³³ Жаахан унтаж,

жаахан дугхийгээд,
Гараа жаахан хумхисаар хэвтэх

зуур чинь
³⁴ Ядуурал дээрээс чинь

дээрэмчин мэт,
Гачаал зэвсэгт дайчин мэт

ирэх вий.

"СОНСДОГ" Сургаалт Үгс 25-р бүлэг

Соломоны үгсийн хэлхээ

25 ¹ Эдгээр нь бас Соломоны

сургаалт үгс бөгөөд
Иудагийн хаан Хезекиагийн эрс

үүнийг нэгтгэн сийрүүлэв.
² Бурханы алдар суу нь

хэрэг явдлыг нууцлахад.
Хаадын алдар суу нь

тэдгээрийг олж илрүүлэхэд.
³ Тэнгэр дээш өндөр, газар доош гүн
Тэр лугаа адил хаадын зүрх ил бус.
⁴ Мөнгөний дархан сав хийхдээ
Мөнгийг хольцноос нь

цэвэршүүлэх адил
⁵ Хааны өмнөөс буруут хүнийг

холдуулсугай!
Хаан сэнтий нь тэгвэл

зөвт байдалд тогтоно.
⁶ Хааны өмнө өөрийгөө

бүү өргөмжил
Их хүмүүсийн байранд бүү зогс.
⁷ Ноёдын өмнө дорд орохоо харснаас
“Дээшээ морилогтун” гэж

хэлүүлсэн нь дээр биз ээ.
⁸ Хэрэг зарга хийхдээ бүү яар!
Хөрш чинь чамайг

ичгүүрт оруулахад
эцэст нь чи яах юм бэ?
⁹ Өөрийн хэргийг

хөрштэйгөө л шийд
Бусдын нууцыг бүү задруул.
¹⁰ Эс тэгвээс үүнийг сонссон хүн

чамайг ичээх вий.
Чиний тухай базаахгүй үг

тасрахгүй байх вий.
¹¹ Зохимжтой хэлсэн үг
мөнгөн хээ угалзны дундах

алтан алим мэт буюу.
¹² Мэргэн зэмлэл

дуулгавартай чихэнд
Алтан ээмэг, алтан гоёл мэт буюу.
¹³ Итгэмжит элч нь илгээгсдэдээ
Ургацын үеэрх хурын сэрүү таталт

мэт.
Учир нь тэрээр

эзнийхээ сэтгэлийг сэргээнэ.
¹⁴ Өгөхгүй бэлгээрээ

сайрхагч болбоос
Хургүй үүл ба салхи мэт буюу.
¹⁵ Тэвчээрт захирагчийн

уур ятгагдах
Зөөлөн хэлэнд яс хугарах.
¹⁶ Чи зөгийн бал олвоос
Бөөлжихгүйн тулд хэт их бус,
хэрэгцээнийхээ хэрээр л ид.
¹⁷ Хөршийнхөө гэрт хөлөө ховор тавь
Эс тэгвээс тэр чамаас залхаж,
Чамайг үзэн ядах вий.
¹⁸ Хөршийнхөө эсрэг

худал мэдүүлэгч
Хурц үзүүртэй сум, илд болон

шийдэм мэт.
¹⁹ Хэцүү цагт урвагч хүнд найдах нь
Хорхойтсон шүд, доголсон хөл мэт.
²⁰ Шаналсан зүрхтэй нэгэнд

дуу дуулдаг хүн болбоос
Шархан дээр цуу асгах ба
хүйтэн өдөр хувцсаа тайлах

хүн мэт буюу.
²¹ Дайсан чинь өлссөн бол

түүнд идэх талх өг
Харин цангасан бол уух ус өг
²² Ингэснээр чи түүний толгой дээр

галтай нүүрс овоолж байгаа

бөгөөд
ЭЗЭН чамайг шагнах болно.
²³ Умрын салхи бороо оруулах
Далдуур муучлагч хэл

ууртай царай авчрах.
²⁴ Дэндүү яншаа эхнэртэй

нэг байшинд сууснаас
Дээврийн буланд амьдарсан нь

дээр.
²⁵ Алс газраас ирэх сайн мэдээ
Ангасанд хүйтэн ус өгөхтэй адил.
²⁶ Буруутын өмнө зөвт

сөхрөн унах нь
Бохирдсон худаг,

булингартсан ундарга мэт.
²⁷ Зөгийн балыг хэтрүүлж идэх
Алдар дээр алдар нэрийг

хэт эрэлхийлэхийн
аль аль нь сайн бус.
²⁸ Өөрийгөө захирдаггүй хүн
Ханан хэрэмгүй,

нурсан хот мэт болой.

"СОНСДОГ" Сургаалт Үгс 26-р бүлэг

26 ¹ Зунаар цас, ургацнаар бороо

гэгчээр
Мунхагт алдар хүнд үл зохино.
² Хүртэх ёсгүй хараал эргэлдэх бор

шувуу,
нисэн одох хараацай мэт
³ Моринд ташуур, илжгэнд хазаар
Мунхгуудын нуруунд саваа.
⁴ Мунхаглалаар мунхагт бүү хариул
Адил болуузай.
⁵ Түүнд мунхаглалынх нь

хариултыг өг
Нүдэндээ тэд мэргэн болуузай.
⁶ Хөлөө тайруулж,

хүчирхийллийг ууя гэвэл
Мунхаг нэгнээр хэл хүргүүлэх.
⁷ Мунхгийн аман дахь сургаалт үгс
Доголон хүний тэгш бус хөл адил.
⁸ Мунхагт алдар хүнд өгөх нь
Дүүгүүрт чулуу холбож бэхлэхтэй

адил.
⁹ Мунхгийн аман дахь сургаалт үгс
Согтуугийн гар дахь

өргөст мөчир адил.
¹⁰ Явуулын мунхгийг хөлслөгч

эсвэл согтууг хөлслөгч

болбоос
Бүхнийг шархдуулдаг

харваач лугаа адил.
¹¹ Нохой бөөлжсөө идэх,
Мунхаг хүн мунхаглалаа давтах.
¹² Өөрийнхөө нүдэнд мэргэн хүнийг

чи үзсэн үү?
Мунхаг хүнд тийм нэгнээс ч илүү

найдлага бий.
¹³ Залхуу хүн “Зам дээр арслан

байна,
Задгай талбайд арслан байна” гэх
¹⁴ Хаалга нугасаараа эргэх адил
Залхуу хүн орон дээрээ хөрвөөнө.
¹⁵ Аяганд хүргэсэн гараа залхуу нь
Амандаа буцааж хүргэх гэж

цөхнө.
¹⁶ Залхуу хүн өөрийгөө

долоон хэрсүүгээс ч
илүү мэргэнд тооцно
¹⁷ Бусдын хэрүүлд

хөндлөнгөөс оролцох нь
Хажуугаар өнгөрөгч нохойг

чихнээс нь зулгаахтай адил.
¹⁸ Галтай мод, үхлийн сумаар

тоглогч галзуу мэт
¹⁹ Хөршийгөө гүтгэн мэхэлчихээд
“Би тоглосон юм” гэгч байх.
²⁰ Түлээгүйд гал унтарна
Хов зөөгчгүйд

эвдрэлцэл намжина.
²¹ Нүүрс цогшиж
Мод гал болдог лугаа адил
Хэрүүлч хүн хэрүүл өдөөх.
²² Хов яригчийн үгс амтат идээ мэт
Ходоодны мухарт ч хүрнэ.
²³ Дүрэлзэх уруул, ёрын муу зүрх

болбоос
Мөнгөний хольцоор өнгөлсөн

шавар сав суулга мэт.
²⁴ Үзэн ядагчийн уруул

зөөлөн ярьдаг ч
дотроо зальтай
²⁵ Нигүүлсэнгүй ярьсан ч

түүнд бүү итгэ.
Зүрх юунд нь элдэв долоон

жигшүүр.
²⁶ Заль мэхээр үзэн ядалт нь

халхлагддаг ч
Зальт санаа нь чуулганы өмнө

илчлэгдэнэ.
²⁷ Өрөөлд ухсан нүхэндээ

өөрөө унах.
Өөд өнхрүүлсэн чулуу

өөр дээр нь буух.
²⁸ Худалч хэл хэлмэгдэгчээ хүртэл

үзэн ядах.
Ховч ам сүйрлийг бэлдэх.

"СОНСДОГ" Сургаалт Үгс 27-р бүлэг

27 ¹ Маргаашаар бүү сайрх
Маргааш юу авчрахыг

чи үл мэднэ.
² Чамайг магтагч нь
Ам чинь бус өөр хүн байг,
Уруул чинь бус харь хүн байг.
³ Чулуу хүнд, элс жинтэй ч
Илүү хүнд нь мунхгийн өдөөн

хатгалга.
⁴ Хилэн хэрцгий, уур үер мэт

ширүүн ч
Хардалтыг хэн давах вэ?
⁵ Далдлагдсан хайраас

ил зэмлэл дээр.
⁶ Андын чинь учруулсан шарх

сайныг.
Дайсны чинь үнсэлт заль мэхийг.
⁷ Цатгаланд сархинагийн бал ч

амтгүй
Өлссөнд гашуун юм ч чихэрлэг.
⁸ Гэрээ орхих нь үүрээ орхих

жигүүртэн мэт.
⁹ Анхилуун үнэрт тос, сүрчиг нь

зүрхийг баясгах.
Сэтгэлийн үнэнч зөвлөгөө анд нөхөрт нь
амтат бурам мэт.
¹⁰ Анд болон эцгийнхээ

анд нөхрийг бүү орхи.
Гай гамшиг тохиолдоход

ах дүүгийнхээ гэрийг бүү зорь.
Алсад буй ахаас

ойр буй хөрш чинь дээр.
¹¹ Муулагчдадаа би хариу барьж

чадахын тулд
Мэргэн байж,

зүрхийг минь баярлуул,

хүү минь.
¹² Хэрсүү нь гайг олж хараад

нуугддаг атал
Гэнэн хүн угтан явсаар байгаад

шангаа хүртдэг.
¹³ Гаднын хүнийг батлан даагчийн
дээлийг ав
Харь хүний улмаас

түүнийг барьцаал.
¹⁴ Өглөө эртлэн босоод чанга

дуугаар нөхрөө ерөөдөг хүн
Өөрөө түүнд

хараал адил тооцогдоно.
¹⁵ Шиврээ бороотой өдрийн дусаал
Яншаа эм хоёр адил агаад
¹⁶ Ийм эмэгтэйг номхтгох нь
Салхи номхтгох эсвэл гараараа

тос атгаж авах мэт.
¹⁷ Төмөр төмрийг ирлэдэг.
Хүн хүнээ хурцалдаг.
¹⁸ Инжрийн модыг арчлагч

жимсийг нь идэх.
Эзэндээ ачтай боол хүндлэл үзэх.
¹⁹ Усанд нүүрээ тольдох.
Зүрхэндээ өөрийгөө харах.
²⁰ Үхэгсдийн орон, сүйрэл

ханаж эс цадна.
Хүмүүний нүд бас үл ханана.
²¹ Хайлуур нь мөнгөнд,

зуух нь алтанд
Хүний зүрхэнд магтаал

шалгуур юм.
²² Мунхгийг үр тариатай хамт

нүдүүрээр ууранд нүдсэн ч

нэмэр бага.
²³ Малынхаа тэвээргийг мэд
Сүрэгтээ сэтгэл тавь.
²⁴ Эд баялаг мөнх бус
Титэм ч үеэс үед

эс залгамжлагдах.
²⁵ Өвс хадагдаж, шинэ нахиа цухуйхад,
Уулан дээрх ногоог

хурааж дуусах цагт
²⁶ Хурганууд чинь хувцас болж,
Ямаанууд чинь

газрынхаа өртгийг өгнө.
²⁷ Чамайг, гэр бүлийг чинь хооллох
Зарц бүсгүйчүүдийг чинь бас тэжээх
Ямааны сүү элбэг дэлбэг байна.

"СОНСДОГ" Сургаалт Үгс 28-р бүлэг

28 ¹ Буруут нь мөшгөөгүй байхад ч зугтдаг бол
Зөвт нь арслан мэт зоригтой.
² Тэрслэл олширсон газар

захирагч олшрох
Тэнэгэр ухаант захирагч

удаан тогтнох.
³ Ядуу хэрнээ ядууг зовоогч нь
Хоол хүнс таслах аадар мэт.
⁴ Хуулийг умартагсад нь
буруутнуудыг магтана.
Хуулийг сахигсад нь харин
тэдний эсрэг тэмцэнэ.
⁵ Ёрын мууг үйлдэгчид
шударга ёсыг үл ухна.
ЭЗЭНийг хайгчид бүхнийг сайн

ойлгоно.
⁶ Тахир замт баянаас
Өөлөх гэмгүй алхагч ядуу нь дээр.
⁷ Хуулийг сахигч нь хэрсүү хүү мөн
Харин үрэн таран хийгчидтэй

нөхөрлөгч нь
эцгийгээ гутаадаг.
⁸ Мөнгө хүүлэх, түргэн ашиг олох

замаар
Өмч хөрөнгөө арвижуулагч нь
Ядуусыг нигүүлсдэг нэгний төлөө
Үүнийг хурааж буй хэрэг.
⁹ Хуулийг үл сонсдог хүний
Залбирал нь ч хүртэл

жигшүүртэй.
¹⁰ Ёрын муу замаар

шударга нэгнийг

төөрөлдүүлэгч нь
Ухсан нүхэндээ өөрөө унах.
Гэм зэмгүй хүн сайныг өвлөх.
¹¹ Баян хүн өөрийнхөө нүдэнд

мэргэн байдаг бол
Ухаантай ядуу хүн

түүнийг илчилнэ.
¹² Зөвтүүд амжилт олох нь

агуу алдар суу
Буруутууд гарч ирэх цагт

хүмүүс нуугдана.
¹³ Гэмт үйлдэлээ далдлагч

хэзээ ч үл дэвжюү
Гэвч улайгаад, орхигч

хайр энэрлийг хүртюү.
¹⁴ Хэзээд эмээдэг хүнд ерөөл орших,
Харин зүрхээ хатууруулдаг хүн

гай зовлонд унах.
¹⁵ Буруут захирагч

ядуу түмний дээр байх нь
Архирах арслан ба дайрах баавгай

мэт.
¹⁶ Хавчин дарладаг захирагч

ухаанаар дутмаг байх,
Харин шударга бус олзыг

үзэн яддаг хүний
Өдөр хоног уртсах.
¹⁷ Амь цусны буруутан

үхэн үхтлээ оргодол
Ийм хүнийг бүү дэмж.
¹⁸ Гэм зэмгүйгээр явагч хүн аврагдах,
Харин тахир замаар явагч хүн

нэгмөсөн унах.
¹⁹ Газраа тариалагч

талхаар арвин байх.
Хоосны араас мөшгөгч хүн
ядуурлаар арвин байх.
²⁰ Итгэлтэй хүнд ерөөл олшрох,
Харин баяжих гэж яардаг хүн
шийтгүүлэлгүй эс өнгөрөх.
²¹ Нүүр тал засах нь сайн юм биш
Зүсэм талхны төлөө хүн

зүй бусыг үйлдэх нь бий.
²² Хорон нүдтэй хүн

эд баялгийн араас яаравчлах,
Харин ядуурал түүнд ирчихээд буйг

үл анзаарах.
²³ Хүнийг зэмлэгч нь эцэстээ
Хэлээрээ зусардагчаас илүү

их нигүүлслийг хүртэнэ.
²⁴ Эцэг эхээ цөлөмчихөөд,
“Гэмт үйлдэл бус” гэж хэлэгч

болбоос
Эвдэн сүйтгэгч хүний хамсаатан

мөнөөс мөн.
²⁵ Эрэлхүү хүн эвдрэлцэл өдөөх.
ЭЗЭНд найдагч тосон чөмөглөх.
²⁶ Мунхаг хүн болбоос

зүрхэндээ итгэдэг
Мэргэн хүн харин

аюулаас зайлдаг.
²⁷ Ядууст өгдөг хүн хэзээ ч,

юугаар ч үл дутагдах
Харин нүдээ буруулагч хүн

олонтаа зүхэгдэх.
²⁸ Буруутууд дээш гарахад

хүмүүс нуугдана.
Тэднийг унах цагт

зөвтүүд олширно.

"СОНСДОГ" Сургаалт Үгс 29-р бүлэг

29 ¹ Зэмлэл дуулах тусмаа

хүзүү хөшүүн загнагч нь
Засал авахгүйгээр гэнэт сүйрнэ.
² Зөвтүүд олшрох тусам
Ард түмэн баярлан жаргана.
Буруу нэгэн захирваас
Ард олон халаглана.
³ Мэргэн ухаанд дурлагч,

эцгээ баярлуулах
Садар эмстэй нөхцөгч

эд хөрөнгөө барах.
⁴ Хаан хүн улс орныг
шударга шүүлтээр тогтворжуулах.
Хандив хахууль авагч
харин түүнийг хөмрүүлэн

сүйрүүлэх.
⁵ Хөршөө бялдуучилдаг хүн
Хөлд нь урхи тавьж буй хэрэг.
⁶ Буруут нь гэмт үйлдэлдээ

урхидуулах
Харин зөвт нь дуулан баясах.
⁷ Зөвт нь ядуусын эрхийг

мэддэг бол
Буруу нь үүнийг эс ойлгох.
⁸ Басамжлагчид хотыг ноцоох
Мэргэд уур хилэнг зайлуулах.
⁹ Мэргэн хүн мунхаг хүнтэй

заргалдахад
Ухаарлыг бус хилэгнэл элэглэл

хураах.
¹⁰ Өөлөх өөгүй нэгэн нь

цус урсгагчдад занагдах.
Чигч шударга нэгний

амь нь хүртэл нэхэгдэх.
¹¹ Мунхгийн уур тэсрэмтгий
Мэргэн нь түүнээ тэвчимтгий.
¹² Захирагч нь худал үгст анхаарваас
Зарц үйлчлэгч нь

бүгд буруут болно.
¹³ Ядуу хүн ба дарлагч хоёрын

нийтлэг зүйл гэвээс
ЭЗЭН хоёулангийнх нь нүдэнд

гэрэл тусгадаг.
¹⁴ Хаан ядуусыг үнэнээр шүүх аваас
Сэнтий нь үүрд тогтон батжих.
¹⁵ Саваа, гэсгээлт хоёр

мэргэн ухааныг өгнө,
Харин зөнгөөр өссөн хүүхэд

эхийгээ гутаана.
¹⁶ Буруутууд олшрох тусам
гэмт үйлдэл ихэснэ.
Зөвт нь харин тэдний сүйрлийг

үзнэ.
¹⁷ Хүүгээ сургамжлан хүмүүжүүл
Тэгвээс тэр чамайг тайвшруулна.
Түүнчлэн сэтгэлийг чинь

баярлуулна.
¹⁸ Алсын хараа байхгүй аваас
Ард түмэн журамгүй,
Харин хуулийг сахигч нь

жаргалтай.
¹⁹ Зарцыг зөвхөн үгээрээ

хүмүүжүүлж болохгүй
Учир нь тэрээр ойлгосон ч
хариу үйлдэл хийхгүй.
²⁰ Хэлэх үгэндээ яаруу хүнийг

чи харсан уу?
Мунхаг нэгэнд тийм хүнээс ч

илүү найдвар бий.
²¹ Зарцаа багаас нь эрхлүүлэх юм

бол
Занга болох вий эцэстээ!
²² Ууртай хүн эвдрэлцлийг өдөөнө.
Цочмог хүн гэмт үйлдэлд автана.
²³ Хүний бардам зан өөрийг нь дорд

болгох.
Даруу сүнс алдар хүндийг хүлээх.
²⁴ Хулгайчтай хуваалцагч болбоос

амиа үзэн ядаж буй хэрэг
Хараал зүхлийг сонссон ч

тэрээр мэдүүлгэ эс өгнө.
²⁵ Хүнээс айх айдас занга тавих,
Харин ЭЗЭНд итгэдэг нь

эсэн мэнд байх.
²⁶ Захирагчийн ивээлд багтахыг

олон хүн зорьдог
Үнэндээ хүний шударга ёс

гагцхүү ЭЗЭНээс ирдэг.
²⁷ Хорон нэгнийг зөвт хүмүүс

жигших.
Чигч шударга замналтай хүнийг

буруут нь жигших.

"СОНСДОГ" Сургаалт Үгс 30-р бүлэг

Агурын сургаалт үгс

30¹ Иакегийн хөвгүүн Агурын айлдсан үгс буюу
эш үзүүллэг. Тэрээр эдгээрийг Итиел ба Укалд
уламжилжээ.
² Хүн гэхэд би дэндүү мунхаг юм

даа,
Хүний ухаарал надаас үл олдоно.
³ Мэргэн ухаанд ч эс суралцав, би.
Ариун Нэгэний тухай

мэдлэг ч надад алга.
⁴ Хэн тэнгэр өөд одоод бууж ирэв?
Хэн салхийг алгандаа атгаж

байв?
Хэн усыг дээлэндээ боож чадав?
Хэн дэлхийн хамаг хязгаарыг

бүтээв?
Түүний нэр болон Хүүгийнх нь

нэр хэн бэ?
Та мэдэх үү?
⁵ Бурханы үг бүр

тунгаагдсан байдаг
Өөрийнх нь дотор хоргодогсдод
Тэрээр бамбай
⁶ Түүний үгэн дээр бүү нэм,
Тэгвээс Тэр чамайг илчлэн

зэмлэж,
чи худалч болох вий.
⁷ Хоёр зүйлийг би Танаас гуйж

байна
Харин намайг үхэхээс өмнө
надад бүү татгалзаарай!
⁸ Хоосон хуурмагийг, худал үгийг
Хол байлгаач, надаас.
Ядуурлыг ч, баян тарган байдлыг ч
Надад бүү өгөөч,
Ногдох хувь минь болох
талхаар намайг тэжээгээч.
⁹ Эс тэгвэл би хангалттай дүүрнийг

хүртэж,
“ЭЗЭН гэж хэн юм бэ?” гээд,
Няцаж буцах вий,
Эсвэл ядууран хулгай хийж,
Бурханыхаа нэрийг бузарлах вий.
¹⁰ Эзнийх нь өмнө

зарцыг нь бүү гүтгэ
Эс тэгвэл тэр чамайг зүхэж,
чи ялтан болох вий.
¹¹ Эцгийгээ зүхэж, эхийгээ үл

ерөөдөг хүмүүс байх.
¹² Нүдэндээ өөрийгөө цэвэр гэх
Буртгаасаа угаагдаагүй хүмүүс ч

бас байх.
¹³ Ихэмсэг нүдтэй, дээгүүр харцтай

хүмүүс ч бий.
¹⁴ Газар дээрх ядуусыг,
Хүмүүсийн дундах

үгээгүйчүүдийг залгих
Илд мэт шүдтэй, хутга шиг

араатай хүмүүс ч бас бий.
¹⁵ Шуналын туламд “Өг, Өг” гэцгээдэг
Хоёр охин,
Ханаж цаддаггүй гурав дахь
“Хангалттай” гэж хэлдэггүй дөрөв дэх нь бас буй.
¹⁶ Үхэгсдийн орон,
Үргүй хэвлий,
Ус ууж ханадаггүй газар хийгээд
“Хангалттай” гэж хэлдэггүй

гал зэрэг нь юм.
¹⁷ Эцгийгээ басамжилж,
Эхдээ дуулгаварлахыг

зэвүүцэгчийн нүдийг
Хон хэрээ тоншиж, тас шувуу иднэ.
¹⁸ Миний хувьд ухааршгүй

гурван зүйл байна.
Дөрөв дэхийг нь би

бүр ч ойлгохгүй юм.
¹⁹ Тэнгэрт халих бүргэдийн зам,
Хадан дээгүүр мурилзах

могойн зам,
Тэнгисийн зүрхэн дунд хөвөх

онгоцны зам,
Бүсгүйтэй нийлсэн эрийн хувь

тавилан болой.
²⁰ Садар самуун эмийн зам нь гэвээс

тэр идэж амаа арчаад
“Би ёс бусыг үйлдээгүй” гэдэг.
²¹ Гурван зүйлийн дор

дэлхий чичирч,
Дөрөв дэхийг нь даадаггүй
²² Хаан сэнтий дэх зарц,
Талхаар хангалуун мунхаг,
²³ Хайр сэтгэлгүйгээр

нөхөрт гарах бүсгүй
Хатагтайгаа эзэгнэсэн

шивэгчин зэрэг ажгуу.
²⁴ Дэлхий дээр өчүүхэн атлаа

мэргэнээс мэргэн
дөрвөн зүйл бий.
²⁵ Шоргоолж том амьтан биш ч

зуны турш хоол хүнсээ

базаана.
²⁶ Дорго хүчтэй амьтан биш ч

хад чулуун дунд үүрээ засна.
²⁷ Царцаанд хаан байхгүй ч тэд

эрэмбээр жагсан явна.
²⁸ Гүрвэлийг гараар барьж болох ч

тэрээр хааны ордонд ч байх.
²⁹ Алхах гишгэхдээ сүрлэг гурав

буюу гоёмсог явдаг дөрөв бий.
³⁰ Хэний ч өмнөөс ухардаггүй,
Араатны хүчирхэг нь болсон

арслан,
³¹ Ихэмсэг алхлах азарган тахиа,
Ухна ба дайчин баатруудтайгаа

жагсаж буй хаан болой
³² Өөрийгөө өргөмжилж мунхагласан

эсвэл ёр мууг сэдсэн бол
Гараа аман дээрээ тавь.
³³ Цохисон сүүнээс цөцгий
Дэлссэн хамраас цус
Тэсрэх уурнаас эвдрэлцэл буй.

"СОНСДОГ" Сургаалт Үгс 31-р бүлэг

Лемуел хааны эхийн сургаал

31¹ Хаан Лемуелийн үгс буюу эх нь түүнд
сургамжилсан эш үзүүллэг.
² Хүү минь боль, хэвлийн минь хүү,

ам өчгийн минь хүү,

болохгүй!
³ Хүч тэнхээ юугаа эмсэд бүү зар.
Харгуй зам юугаа

тэдэнд бүү зориул.
Хаадыг сүйтгэгчид тэд билээ.
⁴ Хаан хүнд зохихгүй, Лемуел минь,
Дарс уух нь хаан хүнд эс зохино.
Захирагч хүнд сархдыг

хүсэн тэмүүлэх нь үл зохино.
⁵ Уух аваас, хууль тогтоолыг

умартан
Зовлон зүдүүрийн хөвгүүдийг

шүүхдээ эрхийг нь
умартуулдаг.
⁶ Сөнөж буй хүмүүст сархдыг барь,
Сэтгэлдээ гашуудсан хүмүүст

дарсыг барь.
⁷ Ядуу зүдүүгээ мартан ууг.
Зовлон зүдүүрээ дахиж бүү

дурсаг.
⁸ Ам хэлгүй, арилж одох
хөөрхийсийн төлөө амаа нээ.
⁹ Амаа нээж, зөв шударгаар шүү
Ядуус ба зүдрэгсдийг

шүүн өмгөөл.

Чадварлаг эхнэрийг магтахуй

¹⁰ Зохистой чадварлаг эхнэрийг хэн

олж чадах вэ?
Тийм эхнэр эрдэнэсээс ч үнэтэй.
¹¹ Эр нөхөр нь түүнд итгэлээ тавих

агаад
Эд олз нь эс хомстоно.
¹² Бүхэл амьдралынхаа туршид

нөхөртөө
Тэрээр мууг бус зөвхөн сайныг л

хийнэ.
¹³ Маалинга ноосыг базааж,
Маш баяртайгаар гар нь

ажиллана.
¹⁴ Хоол хүнсээ хол газраас зөөх нь
Худалдаачны хөлөг онгоцууд мэт.
¹⁵ Харуй бүрийгээр тэр босож,
Хамаг бүлдээ унд цай бэлтгэнэ
Зааварчилгааг шивэгчин

бүсгүйчүүлдээ
Зааж бас хэлнэ.
¹⁶ Газрыг нягтлан үзээд,

худалдан авна.
Гарынхаа үр жимсээр тэндээ

усан үзэм тариална.
¹⁷ Тэрээр ууцаараа хүчийг бүсэлж,
Гараа хүчтэй болгоно.
¹⁸ Үйлс нь бүтэмжтэй байгааг

тэр мэдэх тул
Дэнлүү нь хүртэл шөнөд үл бөхнө.
¹⁹ Гар нь ээрүүл дээр зэхээстэй,
Хуруунд нь ээрүүлийн дамар

бариастай.
²⁰ Ядууст гараа тэрээр сунгана.
Гачигдагсдад гар нь дэлгээстэй.
²¹ Гэр бүлийнхээ төлөө тэрээр

цастайд үл айна.
Гэрийнхэн нь хэдийнээ

давхар хувцастай байна.
²² Бүтээлгүүдийг өөртөө урлана.
Биеэ ёрог даавуун

нил ягаанаар хувцаслана.
²³ Нөхөр нь гулдан хаалган дээр
Нутгийн ахмадуудын дунд

сууж байхдаа хүндлэгдэнэ.
²⁴ Ёрог даавуу хийж,

тэрээр түүнийгээ худалдана.
Бөс даавууг худалдаачдад

бас нийлүүлнэ.
²⁵ Ийм нэгэн нь хүч чадал,
хүндэтгэлээр хувцаслана
Тийм нэгэн нь ирэх өдрийг

инээн баясан угтана.
²⁶ Мэргэн ухаанаар амаа нээж,
Энэрлийн сургаалыг

хэл нь сургамжилна.
²⁷ Орон гэртээ тэрээр санаа тавина
Залхуурал гэж үгүй.
²⁸ Үр хүүхдүүд нь өсөж өндийгөөд,

түүнийг ерөөнө
Эр нөхөр нь ч түүнийг магтан
²⁹ “Олон эмэгтэй зүтгэлтэй ч,

чи тэднээс илүү билээ” гэнэ.
³⁰ Дур булаам байдал хуурамч, гоо

үзэсгэлэн ч хоосон тул
ЭЗЭНээс эмээгч эмэгтэй л

магтаал авах учиртай.
³¹ Гарынх нь үр жимсийг түүнд өг.
Гавьяа үйлс нь түүнийг
Үүдэн хаалганаа магтах

болтугай.

Ямар нэгэн юм харж байна уу?

Эзэний өдрийн үг

И Гинжун пастор

Амьд нэгэн ба үхсэн нэгэн 17

Лхагва гарагийн үг

И Иохан пастор